Na overnachting in een afgelegen maar mooi hotel in Mukdahan ben ik vandaag terug gereisd naar Ubon Ratchatani. Met enig geluk want zonder reservatie via 'Booking.com' of 'Agoda.com', heb ik nog een vrije kamer in mijn vertrouwd hotel gevonden. Soms kan het nuttig of noodzakelijk zijn een beroep te doen op de diensten van deze site's (waar ik niet bepaald een hoge pet van op heb), maar ik verkies te reizen zonder toeristische aspiraties. 'Tripadvisor', de 'Lonely Planet'... ik voel weinig voor deze organisaties die garen spinnen van de huidige reiswoede en westerse toeristen danig verwennen en besmetten. Het maakt de rijken hier rijker en de armen meer jaloers. Terwijl de dollars blijven kleven aan de verkeerde handen wordt daar niemand eigenlijk beter van of door. Besef echter ook dat ik dit in mijn eentje nooit kan veranderen en op de -een-of-andere-wijze mee in stand houd. Letterlijk alles is aan mekaar ver- en gebonden.

De autobus werd vandaag tijdens het verloop van de reis tegengehouden voor een politiecontrole. Als enige westerse reiziger, en tevens als enige van de aanwezige passagiers, werd ik onderworpen aan een paspoortcontrole. Ik ga hier niet uit de biecht 'klappen' of ongehoorde informatie doorgeven indien ik duidelijk maak dat er momenteel in Thailand serieuze politieke strubbelingen zijn. Dit is via de media wereldwijd genoegzaam bekend. Maar dat uitgerekend een westerse passagier de stempel 'verdacht' krijgt op gekleefd, vond ik vreemd. Het vriendelijk bedoeld militair 'saluut' van de officier kon mijn verbazing niet wegnemen. Ik mag hopen dat de Thai hun problemen gezond, en dus via overleg, kunnen oplossen en dat dit niet hoeft te resulteren in een broedermoord. Ik ben hier toch in een boeddhistisch land, of niet?

En wat te denken over het stilzwijgen van voormalig Nobelprijs-winnares voor de vrede en boeddhiste, Aung San Suu Kyi, over recent bloedvergieten in Myanmar (Birma)? Ik wil me nooit uitspreken over de lokale politiek van de landen waar ik te gast ben maar heb wel de Boeddha's woorden in gedachte: "Je hebt de plicht onrecht aan te klagen." Gautama Sakyamuni voegde daar tevens aan toe dat men nimmer vuur met vuur blust. Er is liefde en begrip nodig om conflicten te neutraliseren en geen lijden over de grenzen van generaties in stand te houden.

Mijn verlengd verblijf in het Belgische guesthouse in Udonthani was zonder meer verrijkend en warm-menselijk. Het heeft echter een flinke hap uit mijn voorzien budget genomen. Eigen schuld, dikke bult. Ik veroorloof me niet graag teveel persoonlijke verwenning. Zo kan het moeilijker worden mijn financiele steun aan de studiekosten van mijn jongste zoon en Phuoc te blijven garanderen. Bijgevolg dien ik in de nabije toekomst mijn meeruitgaven van de laatste weken uit te zweten. 'Budgeteren' heet dit en dat is nooit iets geweest waar ik sterk in ben.
Het is me niet meteen duidelijk waarom een bezoek aan Thai Plum Village weerom niet mogelijk bleek. Dus terug naar Wat Pah Nanachat. Heb ik een speciale binding met dit klooster? Feit blijft dat de westerse monniken van Wat Pah Nanachat veel nadruk leggen op discipline.
Laat deze gepassioneerde artiest en overtuigde boeddhist nu net aan die discipline een tekort hebben...Maar het is goed meegenomen dat ik tijdens kloosterverblijven afgesneden word van de mondaine verleidelijkheden. Heilzaam voor lichaam, geest en portemonnee.
Ik wil echter nog enkele dagen wachten alvorens Wat Pah Nanachat terug binnen te treden. Indien ik Phuoc een bijdrage wil overmaken kan dit ten vroegste volgende maandag. Hopelijk is het levensbewijs tijdig aangekomen op de Belgische dienst voor pensioenen en worden de maandelijkse stortingen dus niet onderbroken. Eenmaal in het klooster heeft men het niet graag dat residerende lekenboeddhisten binnen en buiten lopen. Het is daar geen guesthouse en nog minder een duivenkot.

Deze dagen wordt het Chinees Nieuwjaar gevierd. Dat brengt in China alleen al onooglijke mensenmassa's op de been. In Vietnam wordt dit gevierd onder de naam 'Tet'. Ik herinner mij het Tet-offensief vanuit de oorlogsjaren maar dat is een ander verhaal waar ik niet over wil uitweiden.
In China en Vietnam (ook in Korea) wordt dit nieuwjaar volgens de maankalender gevierd en duurt het festival meerdere dagen. Phuoc schrijft me reeds weken mails met de ietwat grappige formulering "The Tet is coming!" Ik verbeeld me dan een rondborstige suikertante die aangewaggeld komt. Weliswaar met respect bedoeld is dit in zekere zin niet helemaal onjuist. In Vietnam geven de mensen mekaar tijdens deze periode goud-rood gekleurde envelopjes met 'lucky money'. Geen grote bedragen, al kan dit verschillen volgens het vermogen van de schenker. Toen ik vorig jaar omstreeks deze tijd in Hue was kreeg ik ook een dergelijk envelopje aangeboden. Ik voelde me daar wat ongemakkelijk bij maar weigeren zou onbeleefd geweest zijn. Wel een van de vele attenties die me duidelijk maakten hoezeer ik in hun gemeenschap opgenomen en aanvaard word. In Thailand en Laos blijkt dit volgens Belgen die hier wonen eerder ongewoon. Hier ben en blijf je een Farang (spreek Falang).

De Boeddha was als groot psycholoog en leraar ook een hervormer. Door monniken van verschillende kasten uit de toenmalige Vedische cultuur in zijn gemeenschap op te nemen en gelijkwaardig te beschouwen, maakte hij een serieus 'statement'. Hij ging zelfs zover sudras en chandalas (untouchables, leden van de laagste kasten) als monnik in te wijden zodat latere kandidaten uit hogere kasten (brahmins, ksatriyas en vaisyas) aan deze eersten respect verschuldigd waren want later toegetreden.
"No birth makes an outcaste. No birth makes one noble. It is conduct that makes one outcaste. It is conduct that makes one noble."
Tezamen met zijn verwerping van dierenoffers, wees de Boeddha ook op de zinloosheid van rituelen die weinig anders dienen dan het in stand houden van de priesterlijke macht. Het 'gewone' volk werd onwetend gehouden van de geheime leer. De Dharma of Universele Natuurwet daarentegen kan niet anders dan toegankelijk te zijn voor eenieder die er 'heart and mind' voor open houdt.

Rituelen behoren tot de geplogenheden van dogmatische religies en vaak bedenkelijke, sjamanistische gebruiken. Mensen blijken 'van nature' een neiging te vertonen tot het aanbidden van goden (cfr. The Lord Of The Flies ) en bijgevolg een te grote betekenis te geven, of waarde te hechten, aan rituelen. Vaak aanbidden we onze eigen imaginaire creaties, ontstaan vanuit onze onwetendheid over de Universele Natuurwet of onze onkunde om daarmee om te gaan. Opletten dus met rituelen...

We hebben ook de menselijke neiging de grote jaarlijkse vieringen te overwaarderen. Kerstmis, Nieuwjaar...welk dier staat daar bij stil, welke rivier stopt dan met stromen? Sonkran (het Nieuwjaar volgens de Theravada kalender en uitbundig gevierd in Thailand en Laos ergens in April) of het Chinees Newyear, Tet... welke vogel stopt dan met fluiten, welke oceaangolf bevriest dan zichzelf?
Dit zijn slechts menselijke creaties. Hun echte betekenis ligt besloten in de dankbaarheid voor familiewaarden, nestwarmte. En dat is goed. Zolang we daar niet louter op dat moment bij stilstaan of bewegen. Die dankbaarheid kunnen we best het jaar rond betuigen. Of levenslang. Of leven na leven...
Voor het overige zijn het niet meer dan rituelen of, erger soms, een vorm van massahysterie. Mogelijk worden we ook hier onwetend gehouden door de priesters van commercie.
The Tet is coming and going as usual. She is nice but will not change our life if we dont know how to embrace her with true gratitude.